Как говорим мы – так говорят наши дети

Как разговаривают наши дети

Следим за языком

Взрослые ошибочно считают, что пока малыш совсем кроха или увлечен своим делом, он ничего другого не видит и не слышит. А если и слышит, то не обращает внимания. Еще как обращает! Просто пока не считает нужным довести это до вашего сведения. Поэтому если вы в разговоре с подругой допускаете оскорбительные эпитеты, не удивляйтесь, если первое слово вашего малыша будет отнюдь не ласковое. Возьмите за правило, что ребенок впитывает все, что слышит, и никогда не знаешь заранее, что и когда он воспроизведет.

Следить за своей речью нужно не только при разговоре с подругой, разумеется. Думать о том, что говоришь, нужно всегда. И особенно – как говоришь. Если вы только что нежно ворковали с сыном, какой он зайка и рыбка, а на пришедшего с работы мужа вылили поток гневной брани, потому что он не купил хлеба или молока, можете готовиться – скоро ваш ребенок «отомстит за папу». Примите за правило: ребенок слышит и слушает все, а не только то, что говорят ему. Соответственно, со временем повторить он также может это «все».

Другие родители

Встав на ноги в буквально смысле слова, малыш попадает в социум . Сначала это детская площадка, потом детский сад, далее школа. Если раньше мама в основном возила его спящим по улице , то теперь он копается в песочнице наравне с другими такими же детками, видит и слышит, что говорят они и их родители.

Вот тут кроется следующий подвох. У каждого родителя свой стиль воспитания , круг общения, свой словарный запас, набор ключевых фраз в общении с ребенком. И не факт, что они прекрасно совпадут с вашими вкусами и интересами. А как известно: что говорит родитель – потом говорит ребенок. Поэтому постарайтесь выбрать себе достойный круг общения еще во время «колясочного периода».

Разговорчики в строю

Если на детской площадке еще можно выбрать, с кем общаться, а с кем нет, то в саду и школе сделать это уже сложнее. Хотите вы или нет, но ребенок «варится» в определенной среде пять дней в неделю. Здесь опасность исходит не только от деток , родителей которых вы не знаете, но и от воспитателей и преподавателей.

Ребенок копирует те фразы, которые слышит чаще всего или те, что произносятся наиболее ярко – строго, криком, со смехом. То есть эмоционально. Причем копирует он их ровно с той же интонацией и жестами, как слышал и видел в саду. По речи малыша вы легко сможете понять, как общается с ними воспитатель, и при необходимости вмешаться в процесс.

Что такое хорошо и что такое плохо

К сожалению, если с воспитателем еще и можно поговорить на тему правильной речи, то чужих деток не переделаешь и не перевоспитываешь. Что же делать? Как говорится, хочешь изменить мир – начни с себя. Объясняйте ребенку, что есть слова некрасивые и нехорошие, которые не надо произносить.

Не морщитесь, не устраивайте скандал и не делайте трагедию – постарайтесь просто объяснить спокойно на примере. «Вот если я тебе скажу «дура!», тебе понравится?» Малыш отрицательно покачает головой. «Вот и другим тоже не понравится. Это же обидно и неприятно». Ребенок должен понять, что не надо произносить те слова, которые ты не хочешь сам слышать в свой адрес.

Если же дело обстоит хуже, и в саду «завелись» ругательства общего плана, характеризующие любые предметы или служащие для связи слов в предложении, то применять их на ребенка в объяснении не стоит. Лучше вспомнить про плохих людей и героев, с которыми вы уже успели столкнуться в книжках, мультфильмах и в жизни. Скажите, что это некрасивые и нехорошие слова, их говорят только такие же нехорошие люди. А у вас ведь хороший ребенокк, верно?!

Важно: говорите спокойно и объясняйте. Не запрещайте голословно! Этим вы лишь раззадорите ребенка продолжать говорить «плохие» слова. И чаще всего вы будете их слышать в конфликтных ситуациях, как способ выразить свой протест. Плохие слова – как подводные камни – обходить их нужно плавно и аккуратно.

Ситуация № 1: «Конечно, ты ведь такая же, как отец, — эгоистка…»

Мать общается с дочерью лет двенадцати. Женщина что-то говорит о ссоре с мужем. Девочка перебивает, пытается поспорить, на это мать говорит так: «Ну, конечно, ты ведь такая же, как отец, — эгоистка…» Спрашиваем у психолога, какую рану может нанести ребенку такой вывод.

— Здесь мы видим классический прием сравнения с другими (на месте отца может быть и другая персона, даже не относящаяся к числу родственников), — поясняет Галина Новикова. — Почему данная фраза была сказана девочке, тут очевидно: мама пыталась в конфликтной ситуации с отцом получить от дочери поддержку, что в целом ей не удалось. Конечно же, мама разочарована, в ее словах играет обида, и, желая задеть дочь, она произвела сравнение ее с отцом, по сути, наделив девочку теми качествами личности, которых, возможно, у нее и нет вовсе. Фраза может сформировать у ребенка устойчивый комплекс неполноценности, неспособность верить в себя и свои силы. Тень сравнения будет периодически давать о себе знать на протяжении долгих лет.

Ситуация № 2: «Если бы знала, сделала аборт»

Несовершеннолетний мальчик в состоянии алкогольного опьянения, по всей видимости; родители кричат на него на всю улицу. В итоге женщина произносит фразу: «Да если б я знала, какой сыночек вырастет, то сделала бы аборт!»

— Ребенок в алкогольном опьянении, возможно, ему требуется срочная медицинская помощь, а не порицание родителей в данный момент, — комментирует Галина Николаева. — Безусловно, плохо, что мальчик употребил алкоголь: эмоциональная реакция родителей понятна, но все же вернемся к фразе в контексте примера. Эта фраза действует на ребенка по принципу сепарации, то есть еще больше отдаляя его от родителей. У ребенка формируется чувство вины за то, что он появился на свет, чувство обузы для родителей. Родитель, говоря такую фразу, не осознавая, запускает программу на саморазрушение психического и физического здоровья ребенка. Итог такого посыла — ухудшение состояния здоровья, продолжение приема психоактивных веществ, тотальная неуверенность в себе, депрессия.

Ситуация № 3: «Когда вырастешь, будешь есть всё что угодно»

Ребенок на детской площадке хочет съесть шоколадный батончик, мама говорит: «Когда вырастешь, будешь есть все что угодно, когда захочешь, а пока что ты будешь делать только так, как я сказала».

— Интересный пример, ребенка заставляют принять догматическое убеждение, здесь мы видим вариант посыла, который впоследствии выльется в нарушение пищевого поведения ребенка, итогом может стать либо ожирение, либо анорексия. Вторая сторона медали кроется в том, что ребенок в будущем будет всеми силами стараться уничтожить авторитет родителя, — анализирует Галина Новикова.

Ситуация № 4: «Рот свой закрой, кому сказала»

Ребенок плачет на улице и не может успокоиться, мать говорит: «Рот свой закрой, кому сказала».

— Родителю ни в коем случае нельзя говорить такую фразу ребенку, он ищет поддержки, а его потребность не удовлетворена. В целом эта фраза несет в себе посыл, означающий оскорбление, все это может привести к тому, что ребенок будет искать «чужие уши», с кем он может поделиться своими переживаниями. Итог — неуверенность, тревожность, снижение способности к переживанию другим людям, — делает вывод Галина Новикова.

Без мистики — всё, что мы говорим друг другу, действительно определяет наше будущее

Фото: Илья Бархатов / 74.RU

Ситуация № 5: «Захныкал, как девчонка»

Мальчик ударился головой и заплакал. Отец сказал: «Захныкал, как девчонка».

— В данной фразе мы видим позицию отца «воспитать мальчика мужественным». Эта директива традиционна. В то же время здесь ярко определен для ребенка запрет на выражение чувств. Такой посыл в будущем приведет к агрессивности, эмоциональной сдержанности, страху, заниженной самооценке, — говорит Галина Новикова.

Вывод психологов: что делать

Почему взрослые так себя ведут

— Не берусь строить какие-то прогнозы, в каждой конкретной ситуации всегда есть и восприятие ребенка, и контекст, и состояние родителя, поэтому я дам рекомендации в целом, мне кажется, это более корректно будет, — говорит нам Ирина Гончар. — Из всех ситуаций есть ощущение, что взрослый человек переживает какие-то чувства, что-то с ним происходит, но он никак не может выразить это, кроме как манипулировать ребенком и обвинять его. Родителю важно в первую очередь сказать себе «стоп» и задаться вопросом: «Я хочу, чтоб мой ребенок вырос хлюпиком, нытиком или таким же, как отец, эгоистом? А что тогда я хочу? Ну, допустим, я хочу, чтоб мой ребенок был добрым, опрятным. » И тогда нужно понять, что для этого делать. Поискать другие действия.

По словам психолога, родители из примеров сами испытывают сильные эмоции:

— Сейчас много говорят об эмоциональном интеллекте. В этих случаях взрослый не понимает, что с ним происходит, и не может этим управлять. Его переполняют страх, злость, разочарование, и он не отслеживает эту эмоцию. Он начинает управлять состоянием ребенка, а нужно сказать о своем состоянии: «Я расстроен, что ты упал», «Мне неприятно, что ты не даешь мне высказать свое мнение». Иногда необходимо высказать свои эмоции: «Я злюсь», «Я расстроена», «Я печальна», «Меня огорчает беспорядок в твоей комнате», иногда этого бывает достаточно. У взрослого человека тоже есть эмоции, и если он готов признаваться в своих чувствах, то появляется настоящим, а с настоящим уже можно коммуницировать, и тогда ребенок смотрит на него уже совсем другими глазами, и вот здесь уже происходит какая-то трансформация: ребенок начинает слышать, что мама может быть огорчена.

Почему подросток спорит

— Когда ребенок в подростковом возрасте спорит с родителями, это нормально. Если подросток отстаивает свою точку зрения — это очень хорошо. Родителям я рекомендую радоваться этому, это бывает непривычно и некомфортно, конечно же, но это как раз говорит о том, что у ребенка появляется свое «я», свое мнение, взгляд на мир. Если подавлять свое мнение у подростка и ребенка, то потом глупо надеяться, что ребенок будет его проявлять в социуме, когда вырастет. Если мы хотим, чтоб наш ребенок всегда был послушным с нами и не учился быть собой, то тогда какие надежды, что он сам закончит школу и сам выберет институт, сам будет успешен на работе, когда будет уже необходимо проявлять свое мнение.

Про внушение и убеждение

Как говорит Ирина Гончар, мы живем в мере своих убеждений, и эту мысль важно донести до родителей, потому что убеждения детей часто — это тезисы родителей:

— Внушения становятся потом убеждениями человека. Как это происходит? Допустим, взрослый назвал ребенка свиньей, когда он не убирал в комнате, ребенок видит беспорядок и у него сразу же вот эта связка-образ: «Я не убрался, значит, я на помойке живу, значит, я бомж какой-то, свинья». И вот это уже влияет на жизнь человека, на его способности трансформироваться и менять что-то в своей жизни. Если человек убежден, что он гений, он и будет так жить, как гений. Есть даже такой эксперимент: психологи проводили еще в СССР. Они набрали два одинаковых класса деток, совершенно обычных. Одному классу сказали, что они гениальные и что на них большие надежды. Также учителям сказали, что у них гениальные дети, судя по тестам. Другому классу просто ничего не сказали. И как вы думаете, у кого были больше результаты? У того класса, где сказали, что детки гениальные.

Некоторые люди говорят, что мысли материальны, но, если без мистики и фантастики, — всё, что мы говорим друг другу, действительно определяет наше будущее.

А как вам удаётся сдерживаться? И сложно ли признаваться в чувствах родителям и детям? Каким было ваше детство? Нам интересно ваше мнение, обязательно пишите в комментариях, как, по-вашему, нужно общаться с ребенком.

Что мы говорим нашим детям, и что они хотят от нас услышать?

Помните, у Тютчева? «Нам не дано предугадать, как слово наше отзовётся…» Дети очень чувствительны к тому, что говорят им их родители. Ведь родители — это самые любимые и значимые для детей люди, их авторитет непререкаем и абсолютен. Дети непоколебимо верят в непогрешимость, правоту и справедливость своих родителей.

Поэтому нам, родителям, стоит очень осторожно и внимательно следить за своими словесными обращениями к детям и за оценкой их поступков. Нельзя допускать, чтобы некоторые наши фразы, директивы и оценки стали тормозящими указателями на их жизненном пути.

Негативное отношение нужно стремиться трансформировать в позитивное, тем самым развивая в детях богатство и яркость эмоционального мира, а также веру в себя. Иногда детям вовсе не нужна оценка их поведения и поступков, их просто нужно успокоить.

Давайте проанализируем, как мы можем преобразовывать те фразы и высказывания, которые разрушительно влияют на психику и мировоззрение наших детей.

Когда родители произносят фразы «Горе ты моё!» или «Ты моё наказание!», у детей развиваются чувство вины, низкая самооценка и враждебное отношение к окружающим, что приводит и к конфликтам с родителями. «Я обуза для них», — думает такой ребёнок. Поэтому ему лучше слышать от нас фразы «Счастье моё!», «Радость моя!» или «Ты самый любимый (самая любимая)!».

Читайте также:  Обучение технике чтения учащихся, имеющих особенности в развитии

Когда родителям не нравится то, что дети думают по тому или иному поводу, они говорят им: «Не твоего ума дело!» В семьях, где родительское слово является истиной в последней инстанции или законом, не подлежащим обсуждению, у детей развиваются не только низкая самооценка, но и задержка в психическом развитии, отсутствие своего мнения, робость и отчуждённость, что также приводит к конфликтам с родителями. Ребёнок вынужден безропотно выполнять родительские высочайшие повеления и смотреть на мир их глазами. А он хочет услышать от нас: «А ты как думаешь?»

Когда родители считают, что их дети самостоятельно делают всё «не так», «не то» или «не с тем», то они произносят: «Ты неумейка, ничего не умеешь делать!» или «Посмотри, что ты натворил (натворила)!» или «Когда же ты научишься?» В результате этого у детей развиваются не только низкая самооценка и задержка психического развития, но и неуверенность в своих силах, страхи, безынициативность и низкая мотивация к достижению цели, это приводит к атрофии воли и отсутствию веры в собственные возможности. У ребёнка пропадает полностью желание стремиться к чему-либо. Он думает: «Лучше вообще ничего не делать! Всё равно родители скажут, что я ни на что не гожусь». Чтобы этого не произошло, мы должны сказать своему ребёнку: «Попробуй ещё, у тебя обязательно получится!» или «Ты очень многое можешь!» или «Что бы мы без тебя делали?!».

Когда родители спят и видят, как их дети ходят по струнке и выполняют все наставления, они говорят им: «Нельзя ничего делать самому, спрашивай разрешения у старших!» или «Вечно ты во всё лезешь!» или «Ты ни с чем не справишься без нашей помощи!» У детей после таких тирад развиваются не только неуверенность в себе, безынициативность и страхи, но и робость, боязнь старших, тревожность, несамостоятельность, нерешительность и зависимость от чужого мнения. Разумнее сказать своему ребёнку: «Смелее, ты всё можешь сам (сама)!» или «Рассчитывай на себя!» или «Я радуюсь твоим успехам!».

Когда родители, сами того не подозревая, хотят сделать из своих детей невротиков, они говорят им: «Ах, ты просто гадкий утёнок! И в кого ты такой некрасивый (такая некрасивая)?» От таких «комплиментов» у детей развиваются не только низкая самооценка и неуверенность в своих силах и возможностях, но и чувство неудовлетворенности своей внешностью, застенчивость, нарушение в общении и чувство беззащитности, что создаёт, в свою очередь, и проблемы с родителями. Такой ребёнок думает о себе: «Я хуже других». А ведь ему так хочется услышать от нас: «Как ты мне нравишься!».

Когда родителям просто не хватает времени на детей, они говорят им: «Всегда ты не вовремя, подожди, я сейчас занят (занята)!» или «Нет! Я не могу!» А у детей от этих слов развиваются не только отчуждённость, ощущение беззащитности и ненужности, но и скрытность, излишняя самостоятельность, уход в себя и повышенное психоэмоциональное напряжение. Не лучше ли сказать: «Давай я тебе помогу!» или «Расскажи мне, что с тобой!».

Некоторые родители, вместо того, чтобы успокоить ребёнка, начинают его обзывать: «Ты плакса-вакса, нытик!» А у него от этого ярлыка не только развиваются повышенное психоэмоциональное напряжение, тревожность и страхи, но и происходит подавление эмоций, глубокое переживание даже самых незначительных проблем и внутренняя озлобленность. А ведь в таком случае достаточно ласково сказать ребёнку: «Поплачь, будет легче…»

Когда родители называют ребёнка «неряхой и грязнулей», у того развиваются не только чувство вины и страхи, но и рассеянность, невнимание к себе и своей внешности. Лучше сказать ребёнку: «Как приятно на тебя смотреть, когда ты чист и аккуратен!»

Когда родители хотят подчеркнуть в своём ребёнке незадачливость, они говорят ему: «Не будешь слушаться, с тобой никто не будет дружить!» или «Пусть все видят, какой ты недотёпа!» Такое порицание развивает в ребёнке не только отчуждённость и безынициативность, но и замкнутость, подчиняемость, угодливость и приверженность стереотипному поведению. А как ему хочется услышать от нас: «Будь собой, у каждого в жизни есть друзья!»

Некоторые родители используют, с их точки зрения, очень эффективный метод «воспитания», когда говорят своему ребёнку: «Уйди с глаз моих, сейчас же встань в угол!» Вне зависимости от справедливости или несправедливости такого наказания у ребёнка развиваются не только нарушение взаимоотношений с родителями, скрытность и внутренняя озлобленность, но и недоверие, агрессивность. Чтобы этого не произошло, нужно всего лишь сказать ребёнку: «Иди ко мне, давай во всём разберёмся вместе!»

Естественно, что подобных фраз и выражений можно сказать намного больше. Важно помнить при этом, что сказанное, казалось бы, невзначай и не со зла отражается на психоэмоциональном благополучии детей, на их поведении, а также на всей их дальнейшей жизни.

7 нехитрых способов, как научить ребенка говорить. Многие родители совершают эти ошибки

Многие мамы не совсем понимают, должны ли дети определенного возраста говорить, как понять, все ли идет по плану, и как мама может помочь, если речь запаздывает?

Эксперт новостного портала «БелНовости» Елизавета Гурина сооснователь сети логопедических центров «Территория речи» из Москвы поделилась хитростями обучения ребенка.

Правило 1. Спокойствие, только спокойствие

Помните, что природа все продумала за вас и процесс освоения человеком речи протестирован в течение тысячелетий.

И так же как мы специально не «учим» детей ходить или ползать, потому что это происходит естественным путем, когда время приходит, не стоит делать что-то искусственное и по отношению к речи малыша.

Если двигательное и психологическое развитие ребенка идет своим чередом, его физические и психологические навыки развиваются по возрасту, то в свое время он научится говорить, хотите вы этого или нет. Вопрос только в том, раньше или позже это произойдет.

Поэтому задача ответственного родителя — убедиться, что у малыша нет «красных флагов развития» и после этого спокойно жить дальше, подхватывая и развивая естественную речевую инициативу малыша.

Правило 2. Вовремя замечайте «красные флаги» и при необходимости обращайтесь за помощью к специалистам

Если основные вехи освоения ребенком двигательных навыков родители обычно отслеживают и четко знают, во сколько ребенок сел, пополз, пошел или начал держать головку, то, когда дело доходит до норм психологического развития детей первого года жизни, все не так очевидно. И нередко этот вопрос ставит в тупик не только родителей, но и профессионалов.

Как понять, что нет красных флагов психологического развития ребенка на первом году жизни?

Между 1 и 2 месяцами жизни малыш должен начать улыбаться и оживляться при виде взрослого человека.

В первом полугодии жизни ребенок начинает кричать не только от дискомфорта или голода, но и обозначать с помощью крика свои желания.

Получается, что еще до появления речи малыш уже «просит» маму о чем-то — взять его на ручки, показывает, что ему скучно или что он голоден. Постепенно к просьбам подключаются жесты, звуки, мимика ребенка.

Как понять, что неговорящий ребенок просит?

Взгляд ребенка в такие моменты направлен на взрослого, малыш может указывать на нужный ему предмет взглядом или пальчиком, а как только его желание удовлетворено, то он перестает показывать или кричать.

В возрасте с 9 до 12 месяцев малыш начинает использовать жестовые знаки, например, он машет «пока-пока» уходящему папе, «здоровается» с бабушкой взмахом руки, кивает, когда соглашается на что-то, и мотает головой, если отказывается, начинает хлопать в ладошки, когда слышит текст потешки «ладушки-ладушки» и так далее.

Такие знаки — предшественники слов, и их наличие — важный флаг, который показывает нам, что все идет по плану.

В этом же возрасте малыш понимает, что картинки — это не просто цветные пятна на бумаге, а на них нарисованы предметы из реального мира. Он может указать на изображение предмета в книжке по вашей просьбе: «Покажи, где мячик».

К 10 месяцам у ребенка появляется способность устанавливать совместное внимание — обращать внимание на то, на что указывает мама.

Также и сам ребенок, пользуясь жестами или звуками, привлекает внимание близких к чему-то, что его увлекло. Этот невероятно важный флаг говорит о том, что у ребенка нет базовых трудностей с коммуникацией.

В районе 9 месяцев малыш начинает подражать действиям взрослого. Малыши в этом возрасте похожи на маленьких обезьянок, которые стремятся делать все так же, как мама: вытирать тряпкой стол, когда мама убирается; причесываться, когда у папы в руках расческа.

Этот навык невероятно важен для дальнейшего запуска речи, ведь ребенок смотрит, как говорят близкие, и, именно повторяя за ними, осваивает произносительную систему.

Если вы видите, что ваш малыш может повторять за вами движения с предметами, привычные действия или восклицания — все прекрасно, этого красного флага развития у ребенка нет.

К концу первого года жизни ребенок начинает взаимодействовать с предметом, отталкиваясь от их функции: например, стучать молотком, крутить юлу, кидать мячик, листать книжку, а после года он осваивает примитивные символические игры — малыш кормит куклу или катает машинку по дороге, или делает вид, что «ест ложкой» или «едет на машине», оседлав большой пакет из-под памперсов.

К году или чуть позже малыш должен говорить несколько звукоподражаний или «псевдослов» — то есть слов, которые имеют определенный смысл, но вполне могут быть до неузнаваемости искажены (это нормально): например, малыш говорит «ко» – вместо яблоко, или «такаток» вместо молоток.

Если вы видите, что указанных красных флагов нет у вашего ребенка — все в порядке. Вам не нужно делать с ребенком что-то «специальное», чтобы он заговорил.

Если вы увидели один или несколько красных флагов, я рекомендую обратиться к детскому психологу, который поможет оценить, есть ли почва для беспокойства за развитие ребенка. Как же «удобрять речь», если красных флагов развития нет, а делать что-то хочется?

Правило 3. Развивайте пассивный словарный запас в процессе обычной жизни

Помните, что с года до двух в первую очередь набирается пассивный словарный запас малыша, он учится понимать речь, с которой к нему обращаются. Если обратиться к цифрам, то в год ребенок знает значения около 30 слов, в два их уже около 300, в три — 3000.

Представляете, какую огромную работу проделывает этот маленький человек? Важно ему помогать, обращая его внимание на самые разные предметы и называя их.

С детьми старше года и младше 2 лет стоит говорить короткими фразами, делая акценты в предложении на тот объект, на название которого вам хочется обратить внимание ребенка.

Например: «Смотри, собака идет. Собака хорошая. Вот какая красивая собака. Собака лает. Давай скажем собаке: «Пока!». В выстроенном таким образом предложении нужное слово повторяется многократно, облегчая ребенку задачу его запоминания.

Помните, что ребенок не рождается с врожденным знанием языка, и если вы не сообщите ему, что круглый черный предмет — это сковородка, то больше это будет сделать некому. Этот процесс должен происходить фоном, говорите со своим ребенком — и он заговорит с вами.

Правило 4. Играйте в «дурацкие» игры

Малыш учится в процессе игры с предметами взаимодействию с окружающими. Чем веселее этот процесс, тем ярче запоминаются слова и фразы, которые звучат в процессе игры. Ведь так и у взрослых, чем больше эмоций вызывает у нас то или иное событие, тем ярче оно запомнится.

Поэтому играйте и дурачьтесь, делая небольшие паузы между «сетами» внутри одной игры — так вы дадите малышу пространство, чтобы побудить вас продолжать, используя слова или жесты.

Веселая игра снимет излишнее напряжение и стеснение перед использованием речи, снизит тревогу ребенка перед просьбами сказать или повторить что-либо. И поверьте, чем более эмоциональным вы будете, тем лучше включится ребенок.

Правило 5. Пойте песенки и не заканчивайте их

Такой прием дает ребенку опыт «речи» еще до того, как он фактически начал говорить. Малыш вставляет слог в знакомую песню и чувствует, что он может говорить, что у него получается. А такой настрой побуждает его пробовать произносить слова снова и снова.

Как все устроить? Вам подойдет хорошо знакомая песенка, которую малыш слышал сто раз. Начните ее петь и неожиданно сделайте паузу перед окончанием слова в строке. например:

«Уточка пошла гулять, в теплом озере нырять,
Плавала по озеру, кря-кря – …
Утка позвала утят, возвращайтесь вы назад,
Четыре утенка пришли домой, ой-ой-…

Если вы будете делать паузы в песенках и сказках регулярно, это послужит отличным трамплином, который подтолкнет ребенка к активной речи.

Не спешите предугадывать все желания ребенка. Для того чтобы попросить у вас что-нибудь, малышу надо как минимум этого захотеть. Если любое желание карапуза заранее предугадано — у него просто нет почвы для «разговора» с вами.

Правило 6. Помните, что до 2 лет не важно, как именно ребенок произносит слова

Поэтому не расстраивайтесь, если ребенок искажает слова, усекает их или пропускает какие-то звуки. Самое важное, что количество слов, сказанных малышом «в своем варианте», после 1,8 должно постоянно увеличиваться.

Читайте также:  Звук и буква У - занятие по обучению грамоте в подготовительной группе

Если ребенок сразу говорит понятно — это замечательно. Но важно помнить, что так бывает далеко не всегда, и часто четкость в произнесении слова приходит с 3 до 4 лет, и это совершенно нормально.

Правило 7. Радуйтесь успехам ребенка и подчеркивайте их в его присутствии

Проведите аналогию со своим опытом. Если любимый мужчина хвалит ваше платье, вы станете чаще надевать наряд на встречу с ним. А ваша мама всегда встречает вас с пирожками, от которых вы без ума. Улавливаете?

Чтобы ребенок хотел говорить, нам надо подчеркивать даже малейшие его успехи в этом деле. Это послужит отличным стимулом для вашего малыша и воодушевит его.

Желаем вам спокойного и веселого родительства!

Бөлімдері: Сауат ашу. Сабақтың мақсаты: Ш дыбысы және әріп таңбасы

Сабақтың тақырыбы:

Сабақтың мақсаты: Ш дыбысы және әріп таңбасы

Сабақтың мақсаты: Өтілген дыбыстар туралы балалардың білімдерін бекіту.

Дидактикалық материалдарды пайдаланып балалардың ойлау қабілеттерін, қиялын дамыту (буын құрау, сөз құрау, жұмбақ шешу, жаңылтпаш айту). Дамыту ойындарын ойната отырып, игерген білімдерін бекіту. “Ш” дыбысы және оның ерін таңбасымен таныстыру. Балалардың “ш” дыбысы бар сөз, сөйлем ойлап табуына назар аудару, олардың сөздік қорына мән беріп, байланыстырып сөйлеуге үйрету, ұғымталдыққа тәрбиелеу.

Көрнекілігі:

Сабақ барысында аталған мақсаттарға жету үшін кеспе әріптер, текшелер, көрнекілік ретінде пайдаланады.

Іс – әрекет кезеңдері.Тәрбиешінің іс – әрекетіБалалардың іс – әрекеті
Мативациялық қозғаушыТәрбиеші: — Балалар, қазір жылдың қай мезгілі? — Қай ай? — Аптаның қай күні? Балалар біз сауат ашу сабағында қандай дыбыстармен таныстық? — Алдымен дыбыс дегеніміз не? Соған тоқталайық. — Дыбыстар нешеге бөлінеді? — Дауысты дыбыстар қалай айтылады? Дауыссыз дыбыстар қалай айтылады?Шаттық шеңбері жасалады. Көңілдерін кө- теру. Бір-біріне қуанып, жылы күліп, құшақтасып жылулықтарын сезіну. Сұраққа толық жауап берулерін қадағалау.
Ұйымдастыру шылық- іздену шілік— Балалар, кім “ш” дыбысына байланысты тақпақ, жаңылтпаш айтып береді. Тәрбиеші жұмбақ жасырады, жауабын шештіреді. Мысалы: Зулап түсіп төменге, Шыға алмас менсіз бегенге. (Шана) Шана сөзіне дыбыстық талдау жасайды. Шана сөзін айтып көріңдерші, ең бірінші қандай дыбыс естіліп тұр? “Ш” әрпімен танысқан соң ш дыбысының баспа және жазба түрін көрсетеді. — “Ш” дыбысын ауада жазып көрейікші. Алдымен мен жазайын, содан сендер ауада жазып қайталайсыңдар. — Балалар, дәптермен жұмыс жасар алдында бой сергітіп алайық. Отырып-ақ орнында, Айдын көлді кешемін. Сен білмесең егерде, Былай ескек есейін. — Өте жақсы, қазір дәптерімізді ашып, үлгіге қарап, үзік сызықтарды қосып, ш әрпінің баспа түрін жазамыз. “Сөз ойла, тез ойла” ойыны. Ш дыбысына сөз ойлату, сөзді дұрыс айтқан балаға ұсақ ойыншықтардан бір-бірден беріп тұрады. Сөзді көп әрі дұрыс ойлаған болса, көп ойыншыққа ие болады. Кімнін ойыншықтарының саны артық болса, сол бала ұтады. Мысалы: шана, шар, шие, машина, ағаш, шымшық. Осы сөздерге сөйлем құрап әңгімелету қажет. Бұдан кейін таныс дыбыстарды есте сақтау үшін сол дыбыс басталатын нәрселердің суретін көрсетіп, оны балалардың өздері де салып, қай дыбыстан басталатынын қайталау. — Ал дауыссыз дыбыстар ше? — Дауыссыз дыбыстарға нелер кедергі жасайды? — Дауысты дыбыстар қандай текшелермен белгіленеді? — Ал дауыссыз дыбыстар ше? — Ал, біз әріптерді көреміз бе? — Өте дұрыс өткен сабақтарды жақсы меңгерген екенсіндер. Балалар, енді әріптер туралы жұмбақтар айтамын, оны сендер шешесіңдер. Тікен-тікен тік пісте Қысы-жазы бір түсте. (Шырша) “Шырша” деген сөз қай дыбыстан басталады? “Ш” дыбысы дауысты дыбыс па? Дауыссыз дыбыс па? Неліктен дауыссыз, қане, бәріміз айтамыз. Ал енді “ш” дыбысына кім тез сөздер тауып айтады? — Қане, кім “шана” сөзін тақтаға текшелер арқылы жазып береді, буынға бөледі, қалған балалар орындарында дауыстап айтады. “Шана” сөзінде қанша буын бар? Шапалақ ұру арқылы буынға бөлу. Сондай-ақ әріптер бойынша “Дүкен” ойыны кезінде балаларға әріп таратылып беріледі. Олар сол әріпке байланысты затты тәрбиеші сатушыдан сатып алады. Сонынан балалар тақта алдында әріптерді тауып, текшелеп “шана”, “шырша”, “шар”, “шие”, “машина” сөздерін жазады.Балаларды қызықтырып ойнату, қызығушылығын ояту Балалар дәптермен жұмыс істейді.
Рефлекстік – үйлесімділікҚорытынды:— Балалар, бізде бүгін қандай сабақ болды? — Қандай әріппен таныстық?Балалардың сұрраққа толық жауап берулерін қадағалау.

Күтілетін нәтиже:

Білу керек:

Біледі:

Білді:

Сабақтың тақырыбы:

Сабақтың мақсаты: Й дыбысы мен әрпі

Сабақтың мақсаты:

1. Й дыбысы мен әрпін таныстыру. Й дыбысы бар сөздерге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету.

2. Тіл ұстарту мақсатында й дыбысына сөз құрау, буын ішінде бекіту.

3. Балалардың ой-өрістерін дамыту, сөздік қорын молайту, тазалыққа тәрбиелеу.

Көрнекі құралдар: Кеспе әріптер, суреттер.

Қолданылатын әдіс-тәсілдері: сөздік, сұрақ-жауап.

Іс – әрекет кезеңдері.Тәрбиешінің іс – әрекетіБалалардың іс – әрекеті
Мативациялық қозғаушыШаттық шеңбер құрайық Үлкенге де сіз, Кішіге де сіз Барша жанды құрметтеп, Бой иеміз біз.
Ұйымдастыру шылық- іздену шілікI. Ұйымдастыру кезеңі. — Балалар, біз өткен сабақта қай әріппен таныстық? — Қане, кім айтады, и қандай дыбыс? — Балалар, мен қазір сендерге бір жұмбақ жасырайын. Кім жылдам шешеді екен? Ти десем тимейді, Тиме десем тиеді. — И әрпіне өлең жолдарымен түсініктеме беру арқылы бастау. “Й” әрпі. Бұл й-дың сөз басында, Болмайды көп керегі. Йог пен йодтың расында, Алдында тек келеді. Соңында ол айдың да, Соңында ол тайдың да. Тұрады ол ортада “Айбын” менен “Айдында”. — Балалар, сонымен бүгін біз қандай дыбыспен танысады екенбіз? И қандай дыбыс? Тіл ұстарту: И дыбысына сөз құрай отыра, буын ішінде бекіту. Мысалы: ой-на, ой-ла, Сай-ран, Ай-ман, ой-лан. Сергіту сәті. Тәрбиеші: — Балалар, сендер біраз жүмыс жасадыңдар. Енді ребус шешіп көрейікші. Тәрбиеші тапсырмасы бойынша үстел үстіндегі әртүрлі суреттерге қарап, тақтаға шыккан бала й дыбысының қай жерде тұрғанын анықтайды. Егер жаңылысса, жұмбақ не тақпақ айтады. Ойын: “Кім көп сөз ойлайды?” (Жеңімпаздарды, яғни көп сөз ойлаған баланы, жалауша беру арқылы анықтау). — Ал; балалар, қазір дәптерлерінді ашып, үлгіге қарап сызықтарды қосып, “Й” әрпінің баспа түрін жазамыз. Балалар түгел жазып болған соң, “й” дыбысын есте сақтау үшін, осы дыбыстан басталатын нәрселердің суреттерін көрсетіп қай дыбыстан басталатынын өздеріне айтқызу.
Рефлекстік – үйлесімділікҚорытынды бөлім: — Балалар, бүгін біз қай дыбыспен таныстық? — И дыбысы келетін сөздерді секіріп көрсету арқылы буынға бөлгізу: Ай-дын, ай-на, ай-ла, Ай-ша. — Ойын ойнайық. Тәрбиеші сөздерді айтады, ал балалар зейін қойып тыңдап отырады. Егер тәрбиеші сөзі түсінікті болса, тыныш отырады, егер сөз түсініксіз, не буын құраса, бәрі қол шапалақтауы керек. Мысалы: ай, айран, йод, ша, ту, лай, шай, aп. Caбaққa жақсы қатысқан балаларды мадақтап өту. Үйге тапсырма:й дыбысы келетін создерге сурет салып келу.

Күтілетін нәтиже:

Білу керек:

Біледі:

Білді:

Сабақтың тақырыбы: О дыбысы және әрпі.

Сабақтың мақсаты:

1. О әрпімен окушыларды таныстыру. Құрамында О дыбысы бар сөздерді талдау; О дыбысын дұрыс дыбыстатып, оның таңбасын – әрпін таныту, О дыбысы бар сөз, сойлем ойлату.

2. Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту.

3. Еңбекке, адамгершілікке тәрбиелеу.

Әдісі: Сұрақ-жауап, жұмбақ, қайталау.

Көрнекілік: Әліппе, мазмүнды сурет, қима әріптер, сызба — кесте.

Сабақтың түрі:

Саяхат Сабақ.

Іс – әрекет кезеңдері.Тәрбиешінің іс – әрекетіБалалардың іс – әрекеті
Мативациялық қозғаушыҰйымдастыру кезеңі. Балалардың көңілін өздеріне аудару. Балалармен шаттық шеңберін жасау: Күн нұрындай көңілім, Даламдай кең пейілім. Жүрегім толы мейірім, Бәріне ортақ шуағым Қайырымды боламын. Балалар шаттық шеңберін орындап болған соң орындарына отырғызып, алдарындағы суреттерге назарларын аудару.
Ұйымдастыру шылық- іздену шілікСабақтың барысы: I. Жаңа сабақ. – Балалар, бүгін біз “Әріптер бағына” саяхатқа шығамыз. – “Әріптер бағына” қандай көлікпен барсақ екен? – Ал, балалар, ол бақка мен “Білім” көлігімен баргым келіп отыр. Ал сендер осы көлікке отыруға дайынсындар ма? – Онда қарап отырмайық. – Онда қарап отырмайық. – Ал, балалар, ойнайық. Ойнайық та ойлайық- Қандай жұмбақ болса да Шешпей оны қоймайық. 1. “Оюда” бармын, “Допта” бармын. “Түнде” жоқпын. Мен сонда қандай дыбыспын? (О) “О” дыбысын үш рет хормен қайталап айтқызу. Осы дыбыспен сөздер ойлау (Ою, орындық, доп) – “О” қандай дыбыс? (дауысты) – Ол сөздің қай буындарында кездеседі? – Кім осы дыбыспен мысал келтіреді? (Балалардың мысалдарын тындау). Сергіту сәті. Оң қолымда — бес саусақ, Сол қолымда — бес саусақ Алақанды ашамыз, Бесті беске қосамыз. Кел, санайық ал мұны, Нешеу болды барлығы? Оң қолымда — бес саусақ, Сол қолымда — бес саусақ Жасырып ем бесеуін, Қалды мұнда нешеуі? Бесеу екен қалдығы, Нешеу еді барлығы. (он) – О дыбысы кездесетін сөздер бар ма? (дыбыстық талдау жасау). – Балалар, алдымыздан қасқыр шықты. Ол біздің қайда баратынымызды сұрады. Жауапты орындауға оқулықтағы үзік сызықтарды қосуымыз керек (Балалар орындайды). – Одан әрі жүріп келе жатқанда алдымыздан түлкі кездесті. – Егер оқулықтын осы бетіндегі “Ою” сөзімен үлгі бойынша сөйлем құрасаңдар, бақты өзім көрсетіп беремін, – деді ол қулана (Тапсырма орындалады). — Баққа жақындағанда қарауылдың арпылдап иті шықты. Ол буындарды толықтырып оқып беруді бүйырды. (Балалар жарыса окиды). Ойын. “Күн мен түн”. “Білім” көлігімен баққа келеді. Олар: — Балалар қалай оқи алады екен, көрейік, – деп мына сөздерді оқуға берді. (ойна, ою, орындық т.б.). Балалар сөздерді оқып, олармен сөйлем құрайды. Енді оларға балалар басқа да өнерлерін көрсетпек болды. 1) “Қошақан” әні. 2) “Қамажай” биі. 3) Тақпақ жұмбактар айтылып ішінен “О” дыбысы табылып, сөздер буынға бөлінді. “О” әрпін келтіре отырып “Отан” тақырыбы төңірегінде әңгімелесу. Балалар Отанын сүйетіндігін айтты. Оны мына өлең шумағымен пысықтай түсті. Отанды әркім анасындай, Қастерлейді, қолдайды, Өйткені Отан батасындай, Бізді асырап қорғайды. Отан деген — атамекен, Отан деген-туған жер. Отан —ана, Отан — пана, Қазақстан — туған ел. — Сонымен, әріптер бағымен қош айтысып, саяхаттан аман-есен өз мекенімізге оралдык.
Рефлекстік – үйлесімділікII. Қорыту. Алдар көсе сыныпка келеді. Оның қоржынында бір тапсырмасы бар. Ол балалардың сабақты қаншалықты меңгергендерін білу үшін “О” әрпімен сөздер құрастырғызды. (Балалар сөздер, сөйлем құрастырды). — Енді, балалар, Алдар көсе өз ауылына аттанады. Ол сендерге Сабаққа жақсы қатысқандарың үшін мына сыйлықтарды тапсырады. (Оқушыларға оюлар беру). III. Үйге тапсырма.”Отан” тақырыбына сурет салып келу.

Сабақтың тақырыбы: Қ дыбысы және әрпі.

Сабақтың мақсаты: 1) Қ дыбысы және оның әріп таңбасымен таныстыра келіп, баталардың сөздің дыбыстық мәдениетін сақтап, анық таза сөйлеуге үйрету.

2) Сөйлем ойлап, табуына назар аударып, олардың сөздік қорына мән беріп, байланыстырып сөйлеуге үйрету.

3) Сюжетті ойын арқылы балатарды ата-бабамыздан кейінгі ұрпаққаа мирас еткен асыл мұрасын бағалап, қастерлеуге, түсінуге үйрету.

Қолданылатын әдістер: Түсіндіру, сұрақ-жауап, ойын арқылы.

Сабақтың көрнекілігі: Сандық торсық, жастық, қоржын, тоқылған ши, кеспе әріптері, киіз үй суреті, сөзжұмбақ.

Іс – әрекет кезеңдері.Тәрбиешінің іс – әрекетіБалалардың іс – әрекеті
Мативациялық қозғаушыҰйымдастыру кезеңі. Шаттық шеңбер Біз ерекше баламыз Айтқан тілді аламыз Достарымды көргенде Қуана қарсы аламын
Ұйымдастыру шылық- іздену шілік– Мына суреттен нені көріп тұрмыз? – Оны неден жасайды? Балалар, мына сырмақ қандай оюлармен әшекейленген? Сендер білесіндер ме, сырмақты, тоқылған шидің арасына қойдың жүнін салып, киіз басып, оның бетіне неше түрлі ою-өрнектерді пайдалана отырып жасайды. Балалар, қазақтың ою-өрнегімен, сырмақпен таныстық. Ал бүгінгі сабағымызда Қ дауыссыз дыбысымен танысамыз. – Дауыссыз дыбыстар қандай текшелермен белгіленеді? – Ал біз әріптерді көреміз бе? – Өте дұрыс, енді әріптер туралы жұмбақ жасырамын, сендер шешіндер: Әжемнің колында шыр айнатар, Шыр айналса, өзіне шыр байланар. – Бұл жұмбақтың шешімі не туралы? – Қ дыбысы “ұршық” сөзінде қай жерде орналасқан? – Қ дыбысы дауысты дыбыс па, жоқ әлде дауыссыз дыбыс па? Тәрбиеші: — Неліктен дауыссыз? Кәне бәріміз қайталап айтайық. Қарақат, ұршық сөздерін тақтаға текшелер арқылы жазады, қалған баталар орындарында дауыстап айтады. – “Ұршық” сөзінде неше буын бар? Балалар шапалақ арқылы екі буынға бөледі. Сергіту сәті: Ұзын құлақ сұр қоян, Естіп қалып сыбдырды. Ойлы-қырлы жерлерден, Ытқып-ытқып жүгірді,-деген таклак арқылы қоян болып жаттығулар жасау. – Бойымыз сергіп қалды, ал енді “Ойлан-тап” ойынын ойнайық. —Ал, қане, кім айтады, менің қолымдағы ыдыстың атын білесіндер ме? – Тостаған. – Бұл қандай ою түрімен әшекейленген? Ал мына бұйымды атап өтіндерші. (Сандық торсық). – Өзіміз ұйықтарда жамылатын көрпені, жастанатын жастықты неден жасайды екен? Баланың “эвристикалык” қабілетін арттыру үшін тәрбиеші сөзжұмбақ ұсынады. Сандық Жастық Қасық Сюжетті ойын “Аукцион”. Салтанат деген фирмадан, Қаламкас жүр жан сала. Қазақтың киімдерін, бұйымдарын Танытамын деп баршаға. Қаламқас: – Балалар, мына дайындаған көрмелеріңе Қарағанда қазақтың ұлттық бұйымдарын, киімдерін жақсы білетін сияқтысындар. Қаламқас: Сараптандар білімді, Алмай тағы тынбандар. Жасырамын бес жұмбақ Шешуін жаңылмай табындар. 1. Кіруге адам батпайды, Аман-есен сақтайды. Балалар жауабы: (Сандық) 2. Бала көтерген қаңбақты, Батыр лақтыра алмапты. Балалар жауабы: (Мамық) 3. Әсемделіп істелген, Көздің жауын алады. Жата кетсең үстіне, Ұйқын келіп қалады. Балалар жауабы: (Көрпе) 4. Арқауы бір қос қалта, Ажыраса алмайды, Атам қайда жол тартса Қанжығадан қалмайды. Балалар жауабы: (Қоржын) 5. Сұлу-сұлу құнаным Сылдырлаған жүгенім. Аяз күнде мінбеген, Аяғы жерге тимеген. Балалар жауабы: (Сәукеле)
Рефлекстік – үйлесімділікҚорытынды:- Бүгінгі ойынға қатысушы балаларға өз өнерлерін көрсеткендері үшін және белсенділіктері үшін Қаламқастың сыйлығы да бар.
Читайте также:  Конспект интегрированного занятия с детьми раннего возраста на тему Времена года

Күтілетін нәтиже:

Білу керек:

Сабақтың тақырыбы: Д дыбысы және әрпі.

Сабақтың мақсаты: Д дыбысы және оның әріп таңбасымен таныстыра келіп, Д дыбысы бар сөз, сөйлем ойлап табуына назар аудару.

Балалардың тілдік, сөздік корына мән беріп ойлау қабілетін, қиялын дамыту (буын, сөз құрау, жұмбақ пен ребус шешу, жаңылтпаш айту т.б.)

Дамыту ойындарын пайдаланып еңбектенуге, ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Керекті құралдар ретінде кеспе әріп, әріп таңбасы, текшелер, суреттер, домбыра, доп пайдаланылады.

Әдіс тәсілдер:Сұрақ-жауап, түсіндіру әдістері қолданылады.

Іс – әрекет кезеңдері.Тәрбиешінің іс – әрекетіБалалардың іс – әрекеті
Мативациялық қозғаушы— Балалар, сәлемдесу туралы мақал-мәтелді еске түсірейікші. “Әдептілік белгісі — иіліп сәлем бергеннен”. – Ал, ендеше, жылы шыраймен сәлемдесіп, бір-бірімізге жылуымызды берейік. – Балалар, біздің бүгінгі сабағымызға Жұмбақбай атай мен Білмеспек қонаққа келіп отыр. Қане, қонақтармен амандасайық. 1. Балалар бір-бірімен қол беріп амандасады. 2. Аталар мен ер балалар “Ассалаумағалейкүм” деп он қолын кеудесіне қойып, басын иіп барып амандасады. 3. Қыздың үлкендермен сәлемдесуі: — Сәлеметсіз бе, ата? Есенсіз бе?- деп кеудесіне қолын қойып ізет ету. Қыз балалар мен ұл балалар өз салты бойынша амандасады.
Ұйымдастыру шылық- іздену шілік— Балалар, Жұмбақбай атай мынандай біз білмейтін суретті тірек сызба алып келіпті. – Білмеспек, мына сурет ненің суреті? — Білмеймін. Суреттерді ататып болған сон, қандай дыбыстан басталып тұрғанын тапқызу. Д дыбысы. Д дыбысын ортаға кою. Д дыбысынын баспа және жазба түрімен таныстыру. – Қандай белгімен белгілейміз, дауысты ма дауыссыз ба? – Қане, кеспе әріптердің арасынан Д дыбысын тауып көрсетейік. Сергіту сәті. Ал, балалар, тұрайық Алақанды ұрайық. Оңға қарай иіліп Солға қарай иіліп. Бір отырып, бір тұрып Бір тынығып алайық. Орнымыздан тұрайық, Белімізді жазайық. Жоғары-төмен қарайық, Солға-солға түзу тұр. Оңға-оңға түзу тұр, Алға қарай бір адым, Артқа қарай бір адым Бойымызға күш жинап, Бір дем алайық – Қане, орнымызға отырып, Жұмбақбай атай жұмбақ жасырады соны шешейік. Сол аяқ пен оң аяқ Кезек оны тебеді. Ол тынымсыз домалап Зыр жүгіре береді. (Доп) Бір түймелі, екі желілі, Күйдің көрігі, әннің көлігі. (Домбыра) Лақтырдым да әуелеп Қағып алдым “оп” деп. Жерге соқтым, секең қақты Атаймыз оны “не” деп? (Доп) Жұмбақбай атайдың бізге әкелген сөзжүмбағын бірігіп шешелік. Сөзжұмбақ. Тігінен: Қазақтың ұлттық музыкалық аспабы. Көлдененінен: 1. Сол аяқ пен оң аяқ, кезек оны тебеді. 2. Басты бұратын. 3. Сан басы. 4. Тамақ құятын. 5. Бал таситын. 6. Қарт. Мына суреттегі сөздердің алғашқы дыбыстарынан сөз құра. – Енді сабағымызда Білмеспектің білімін сынайық. – Д дыбысына байланысты сөздер ата. – Білмеймін – Балалар, Білмеспекке өзіміз көмектеселік. – Доп, домбыра, дәптер, дән, адам, долана. 1. Осы сөздерді текшемен көрсет. 2. Шапалақтай отырып буынға бөл. 3. Осы сөздерді беретін мағынасын ашу, түсіндіру. Доп – жел толтырылған, резеңке, ойыншық. Домбыра – күй ойнайтын аспап. Дәптер – оқу құралының бірі, жазу жазамыз. Дала – жазық жер, алаңқай. Дән – дәнді дақылдардың біреуі. Долана — жидектің аты. Адам – жеке тұлға. Сергіту сәті. Ал, қанеки ойнайық, Ойнайық та, ойлайық. Байлап қойып көзінді, Қоршап тұрмыз айната. Атынды атап шақырған, Арамызда қай бала?
Рефлекстік – үйлесімділікҚорытынды:- Орнымызға отырып бүгінгі сабақта қандай дыбыс өткенімізді еске түсірейік. – Дыбыстар нешеге бөлінеді? – Д дыбысы қандай дыбыс, қалай белгіленеді? Білмеспекпен бірге Жұмбақбай атайдың соңғы жаңылтпашын жаттай отырып, бүгінгі сабағымызды аяктаймыз. Доста — сән Достасамын Достас жаным Досқа мәлім. Білмесекте бізден көп үлгі, жақсы қасиеттер алды. Рақмет, саған Білмеспек. Біздің балалармен бірге болсақ, бұдан да көп нәрсе үйренесің.

Күтілетін нәтиже:

Білу керек:

Біледі:

Білді:

Сабақтың тақырыбы: М дыбысы және әрпі.

Сабақтың мақсаты:

1. М дыбысын сөз ішінен бөліп айта білу, дауыссыз дыбыс екенін түсіндіру. Баспа және жазба түрлерімен таныстыру.

2. Дұрыс оқуға тәселдіру.

3. Достыққаа тәрбиелеу.

Әдісі: Әңгімелеу, көрнекілік, бекіту.

Көрнекілік: Әліппе, суреттер, қима әріптер мен буындар, сызбалар.

« Ш дыбысы мен әрпі»

Сабақтың мақсаты:

Ш дыбысының артикуляциясын еске түсіру, сөзде дұрыс, анық айтуға үйрету, ойлау, есте сақтау қабілетін дамыту, сөзде Ш дыбысының орнын табу, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту, сөздік қорын молайту, қолдың ұсақ моторикасын дамыту.

Балалардың ойыншықтар туралы ұғымдарын кеңейту. Ойыншықтар арқылы түрлі қимыл қозғалыс жасату. Үйренген сөздерден сөйлем құрату. Дыбыстарды дұрыс анық айта білуге жаттықтыру.

Ауыз тілінің дағдысы дамуы, диалог, монолог дағдысы дамуы.Балалардың ойыншыққа деген қызығушылығын арттыру, сөздік қорларын молайту.

Көрнекілігі: Ш дыбысының артикуляциясының кескіні, жеке карточкалар, суреттер.

Просмотр содержимого документа
«« Ш дыбысы мен әрпі»»

Сабақтың тақырыбы: « Ш дыбысы мен әрпі»

Сабақтың мақсаты:

Ш дыбысының артикуляциясын еске түсіру, сөзде дұрыс, анық айтуға үйрету, ойлау, есте сақтау қабілетін дамыту, сөзде Ш дыбысының орнын табу, байланыстырып сөйлеу тілін дамыту, сөздік қорын молайту, қолдың ұсақ моторикасын дамыту.

Балалардың ойыншықтар туралы ұғымдарын кеңейту. Ойыншықтар арқылы түрлі қимыл қозғалыс жасату. Үйренген сөздерден сөйлем құрату. Дыбыстарды дұрыс анық айта білуге жаттықтыру.

Ауыз тілінің дағдысы дамуы, диалог, монолог дағдысы дамуы.Балалардың ойыншыққа деген қызығушылығын арттыру, сөздік қорларын молайту.

Көрнекілігі: Ш дыбысының артикуляциясының кескіні, жеке карточкалар, суреттер.

Сабақ барысы:

Дыбыстарды дұрыс дыбыстаймыз,

Зер салып тыңдаймыз,

Әріптерді қатесіз жаза,

Оқимыз біз тамаша!

Жаңа сабақ. Жұмбақ оқу.

Қаста жоқ. Ш

«Шар» дыбысы қандай дыбыстан басталады /ш/. Сол дыбыспен біз бүгін танысамыз.

Дыбыстың артикуляцисы.

Артикуляциялық, акустикалық белгілерін мінездеме. Ш-тіл ұшы таңдайдың алғы жағына көтеріледі, бірақ таңдайға тимейді, бүйірлері жоғары азуларға тиеді, жабысқан. Еріндер аздап дөңгеленіп, алға қарай шығыңқы келеді.Тістер жақындаған кезде кішкене саңылау 1-2мм қалады.

Дыбыстың белгісі, қандай үйге орналастыратындарын айту.(Ш дауыссыз, көк үйде орналасады). Ш дыбысын дыбыстағанда неге ұқсайтынын айту (қаздың, жыланның ысылы, орман шуылы,дөңгелектің жарылы, шардан ауа шығаруы)

Сіздер қандай ойыншықтар жақсы көресіздер?

Мына суреттердегі «ш» дыбысынының қайда орналасқанын айтыңдар.

Әріппен таныстыру. Ауада жазу, не нәрсеге ұқсайтынын анықтау.

Буында айту. а) ша-шо-шо, шо-шу-шу-ша,шұ-шо-шұ-шұ

Ұйқасын тап

Ша – ша – ша – ойын тамаша.

Шу – шу – шу – әжем шашты шашу.

Шы – шы – шы – қойды бақты қойшы.

Аш – аш – аш – қарағай, шырша, ағаш.

Ше ше ше – апайлар біздің ерекше.

Іш – іш – іш – өсті бітік күріш.

Фонематикалық қабылдауларын дамыту.

Ш дыбысы бар сөздерге қол соғу. Тамаша, гүл, бала, алаша, шағала, кесе, қолшатыр.

Ш дыбысының орнын көрсет: ғарыш,шағала, шана,шалқан,қайшы.

Сергіту жаттығуы: «Тербеледі ағаштар»

Алдымнан жел еседі.

Кіп – кішкентай ағаштар

Үп – үлкен боп өседі.

Ойыншықтарды сипаттап, түстерін пішіндерін айтып беріңдер.

Ойын: «Кім жылдам»
Шарты: Ойыншықтарды көрсеткенде олардың аттарын жылдам айту керек.
Мен ойыншықтардың суреттері көрсетемін.

Оқушылардың мақсатты: ойыншықтардың атауларын үлгі бойынша айту.

Үлгі: бір қызыл домалақ доп, және т.с

Жаңылтпаш айту. Шеше, шеше неше кесе сынды кеше?

Суреттпен жұмыс:

Қорытынды. Қандай дыбыспен таныстық?

Балалар біз бүгін сабақта не істедік? (сурет қарадық, жаттығу істедік)

Орындаған тапсырмалары (үшін балаларды мадақтау).

Сабақтың тақырыбы: Дыбыс және әріп ‘Ш’ Ыдыс –аяқ түрлері

  • Негізгі бет
  • Әдебиет
    • Өлеңдер
    • Ертегілер
    • Әңгімелер
    • Ақын-жазушылар
    • Мақал-мәтелдер
    • Ұлағатты сөздер
    • Жұмбақтар
    • Анекдот, әзілдер
    • Жаңылтпаштар
  • Білгенге маржан
    • Математика
    • Биология
    • Ақпараттық технология
    • Спорт
    • Мотивация
    • Салт-дәстүр
    • Денсаулық
    • Тарих
    • Қызықты деректер
    • Химия
    • География
    • Қазақша есімдер
    • Физика
    • Тілектер, құттықтаулар
  • Медиа
    • Видео
    • Суреттер сөйлейді
  • Оқушыларға
    • Оқушылардың өзге жұмыстары
    • Пайдалы ақпараттар
    • Ғылыми жұмыстар
    • Рефераттар
    • Шығармалар
    • Тақпақтар
    • Онлайн тест
  • Ұстаздарға
    • Тәрбиешілерге
    • Ашық сабақтар
    • Баяндамалар
    • Сценарилер
    • Пайдалы ақпараттар
    • Коучинг сабақтар
    • Сертификат алу
    • Презентациялар
    • Әдістемелік көмек
  • Жаңалықтар
Материал қосу
  • Өлең қосу
  • Мақала қосу
  • Нақыл сөз қосу
  • Анекдот, әзіл қосу
  • Мақал-мәтел қосу
  • Ашық сабақ қосу

“Ш ш” дыбысы және әрпі

    Мектепалды дайындықNASKER 24.01.2017 0 0 16981

СҚО, Петропавл қаласы
«№7 орта мектеп» КММ
Мектепалды даярлық сынып тәрбиешісі
Кишкентаева Венера Ерсаиновна

Бөлім: Сауат ашу

Тақырыбы: Ш ш дыбысы және әрпі.

Мақсаты: Өткен сабақты пысықтай отырып, «Ш» дыбысы және әрпімен таныстыру; сөздегі дыбыстарды екпін түсіріп айту арқылы тауып, түрлерін ажырата білу дағдыларын арттыру. Сөз, сөйлемдер құратқызу арқылы сөздік қорларын толықтыру, ойын тиянақты жеткізе білуге жаттықтыру; Ой өрістерін дамыта отырып байқағыштыққа, белсенділікке тәрбиелеу.

Білім беру саласы: «Қатынас», «Таным», «Шығармашылық»

Әдіс-тәсіл: «Веер» әдісі, диалогтық әдіс, «Феш -боун», «Құм терапиясы» элементі.

Көрнекіліктер: әріп таңбалары, текшелер, қиылған суреттер, шырша, құм салынған қорап,жұмыс дәптері.

Күтілетін нәтиже:

Нені білу керек: Ш дыбысының қатаң дауыссыз дыбыс екенін білу керек.

Нені игереді: «Ш» әрпін есте сақтауларына әр түрлі әдіс-тәсілдерді игерді.

Айта,қолдана алады: Басқа әріптердің арасынан «Ш» әрпін танып,көрсете біледі.

Әрекет кезеңдері

Тәрбиешінің іс-әрекеті

Балалардың іс-әрекеті

Мотивациялық қозғаушы

– Балалар, әдептілік белгісі не?

Армысың, асыл күн,
Армысың, асыл жер.
Армысың көк аспан,
Армысың, жан досым!
Жылуыма жылу қос,
Міне менің қолым.

Балалар өлең жолдарын айтып амандасады.

Қонақтарға барып, байланыс құрады.

Ұ

Й

Ы

М

Д

А

С

Т

Ы

Р

У

Ш

Ы

Л

Ы

Қ

І

З

Д

Е

Н

І

С

Өткен сабақты пысықтау.

«Веер» әдісі.

-Дыбыс дегеніміз не?

Балалардың жауабын бақылап, біреуінен жауабын сұрайды.

– Дұрыс па, балалар?

– Әріп дегеніміз не?

Балалардың жауабын бақылап, біреуінен жау абын сұрап, қалған балалардан дұрыс, бұрысын сұрайды.

– Өткен сабақта қандай дыбыспен таныстық? Соны алдарыңдағы қағазға жазып беріңдер.

Әр баланы бақылап,белгілеп отырамын.

Тосын сый.

– Балалар, өткен «У» әрпіне оқып үйренген сөздерді кім оқып береді?

Екі үш балаға оқытқызған соң:

– Сендер жақсы оқып бердіңдер, ендеше менің де сендерге сыйлығым бар.

Жаңа тақырып.

– Балалар, шаршадыңдар ма? Ендеше тұрып бой жазып,парталарыңнын астына қараңдаршы!?

– Ол ненің суреті, балалар?

– Ия, сендерде шырша болса, менде де шырша бар.Шыршаны көрсету

– Балалар, бүгін жаңа жыл ғой, солай ма?

– Солай ма, енді не істесем екен!? Шыршаны ерте алып шығыппын ғой. Таптым,бүгін біз «шырша» деген сөздің басында естілетін дыбыспен танысайық! Және кім оқу қызметіне белсене қатысса, сол бала мынадай шыршаларды алып отырады.

– Ал, «шырша» дегенде қандай дыбыс естіледі?

Әр жауап берген балаға шыршаның суретін беріп отырады.

– Ол дыбыс қалай айтылды? айтқызу

– Не кедергі жасайды?

– Қандай дыбыс болады?

– «Ш» дыбысы дауыссыз дыбыс, ол қатаң дауыссыз дыбыс. (Глухие согласные)

– Қандай текшемен белгілейміз?

Көк текшені көрсетеді.

Сөз ұстарту.

– «Ш» дыбысына кім қандай сөздер біледі?

– Ал енді «Хабар» телеарнасын қосып, «ш» дыбысына жаңа сөздер тыңдап көрейік.

– Кім қандай сөздер естіді?

«Ш» дыбысының орнын анықтату.

– Балалар,менің шыршамда нелер ілініп тұр ,қараңдаршы?

– Дұрыс. Енді сол суреттердің ішінен «ш» дыбысы сөздің басында кездесетін суреттерді,

«ш» дыбысы ортсында кездесетін, «ш» дыбысы сөздің соңында кездесетін заттардың суреттерін жинап алыңдар.

Сергіту сәті.

Шыршаның жаттығуын көрсетеді.

Әріппен танысу.

Әріпті жазып көрсетіп,балаларға жазғызады. Жаңа буын және сөздермен таныстырады.

Дыбыстық талдау жасау.

– «Шана» сөзіне дыбыстық талдау жасайықшы.

Тақтада балалармен бірге дабыстық талдау жасайды.

– Енді, балалар, партаның астынан тауып алған шыршаның суретін алып, өздерің «шырша» сөзіне дыбыстық талдау жасап, буынға бөліңдер, есеп құрастырыңдар.

«Температураны өлшеу» әдісі.

– Балалар, біз не істеп отырмыз?

Дәптермен жұмыс.

– «Қайшы», «Шаңырақ», «Ағаш» сөздерін буынға бөлгізу.

– Кітаптан жаңа сөздерді оқыту.

«Құм терапиясы».

-Біз дәптерге жаңа әріпті жазбас бұрын, қолымызды жаттықтырып алайық.

-Ал енді әріпті қаламмен дәптерімізге жазайық.

Ойын: «Кім зейінді?».

Шарты: Қиылған қағаз бөлігінде жазылған сөздерден «ш» әріптерін тауып сызу керек.

Бір бала айтып береді, карточкасын жіпке іледі.

Дұрыс болса бас бармақтарын көтереді, қате болса бармақтарын түсіреді.

Екінші бала айтып береді, карточкасын жіпке іледі.

Бір бала ортаға шығып, түсіндіріп береді.

Әр топтан бір бала шығып қағаздарын жинап алып жіпке іледі.

– Мен оқып беремін, -деп қол көтереді.

Екі үш бала оқып береді.

Балалар қызығушылық танытады.

Партаның астына қарайды.

– Мында сурет бар!

– Жоқ. Жаңа жыл қыста болады.

Балалар өз ойларын айтуы мүмкін.

– Ия, біз жаңа дыбыспен танысамыз.

– «Ш» дыбысы естіледі.

– Тіліміз, таңдайымыз кедергі жасайды.

– Дауыссыз дыбыс болады.

Балалар да көк текшені көтереді.

Балалар сөздер ойлап табады.

Интерактивті тақтадан сөздер тыңдайды.

Естіген сөздерін айтады.

«Ассоциация».

– Суреттер ілініп тұр.

Балалар өздеріне керек суреттерді шыршадан алып, ассоциация жасайды.

Шыршаның жаттығуын жасайды.

Балалар әріпті алақандарында, ауада жазады.

«НА» буынымен, А-ША, ША-НА сөздерімен танысады.

– «Ш» дауыссыз дыбыс.

– «А» дауысты дыбыс.

– «Н» дауыссыз дыбыс.

– «А» дауысты дыбыс.

Шырша сөзіне дыбыстық талдау жасайды, буынға бөледі, есеп құрастырады.

– Дыбыстық талдау жасап,буынға бөлеміз. Есеп құрастырамыз.

Сөздерді буынға бөледі.

Жаңа сөздерді оқиды.

Құм салынған қорапта «ш» әрпін жазып, шардың суретін салады.

Дәптерге «Шш» әрпін жазып үйренеді.

Сөздердегі «ш» әріптерін тауып сызады.

Рефлексивті

Коррекциялаушы

– Біз қандай дыбыспен таныстық, алдарыңдағы балық сүйегін толтырыңдар.

– Кім көп шырша жинады,сол алғыр, білімді бала.

Кері байланыс.

– Қонақтармен тілдесіп келіңдер.

Балық сүйегін толтырады.

Сізге біз ұнадық па? Рахмет. Маған да ұнады.

Күтілетін нәтиже:

Нені білу керек: Ш дыбысының қатаң дауыссыз дыбыс екенін білу керек.

Нені игереді: «Ш» әрпін есте сақтауларына әр түрлі әдіс-тәсілдерді игерді.

Айта, қолдана алады: Басқа әріптердің арасынан «Ш» әрпін танып,көрсете біледі.

Ссылка на основную публикацию